آتش چهارشنبه سوری چه معنایی دارد؟

مهرداد بهار در گفت وگویی درباره جشن های بهاری و کوسه برنشین، چهارشنبه سوری و حاجی فیروز می گوید.
به گزارش صد کادو به نقل از ایسنا، در بخش هایی از کتاب «از اسطوره تا تاریخ» گفت و گو با مهرداد بهار آمده است:
جناب استاد، اجازه بدهید به سراغ مسئله کوسه برنشین برویم.
بله، کوسه برنشین را دیگران درباره اش بحث کردند، چیز تازه ای که من عرض بکنم نیست؛ کوسه برنشین مظهر زمستان است که با آمدن خودش و اینکه تظاهر به گرم بودن و عرق ریزی می کند و خشک می کنند و آب بهش پاشند و خودش را باد می زند، معکوس بر خر می نشیند. به انجام رسیدن عصر زمستان است و کوسه در تصوّر ما شاید با عدم باروری مربوط باشد. زمستان است و باروری ندارد. ما در آخر زمستان و در اول بهار یک رشته مراسم مربوط به اختتام گرفتن فصل سرما را داریم که مراسم چهارشنبه سوری است که نوعی جادویِ گرم کردن هواست. با آتش افروختن در حقیقت می خواهیم بگوییم که زمستان تمام می شود و گرما و خورشید را با این آتش جادویی ملزم به گرم شدن بکنیم که بیاید. از روی آتش پریدن یعنی سرماهای وجود خودمان را هم دور بریزیم و خودمان را هم از فصل زمستان به یک فصل کار و گرما بتوانیم وارد نماییم، که پیش از این در جشن سده هم همین آیین جادویی آوردن گرما به خورشید مطرح است که آن چهلم تولد خورشید است. بعد آیین سیاوش هست. در حقیقت در اساطیر قدیم ما که ورودِ سیاوش یعنی مرگِ خدای نباتی است که جهان خالی و بی برکت است، زمستانی و تابستانی گذشته و آمدنِ بهار برکت آورنده را نوید می دهد. سیاوش مظهر خدای برکت است و اوّل نوروز می آمده و برکت می بخشیده، سوم حاجی فیروز است که مظهر سیاوش است. قبلاً بحث کردیم. حالا باز یک دفعه پهلوی هم می گذاریم. اینکه صورتِ سیاه او بازگشت از جهان مردگان را مطرح می کند، تن قرمزش، لباس قرمزش حیات مجدد او را، خون را که مظهر حیات است مطرح می کند، بعد کوسه برنشین که اختتام زمستان را مطرح می کند، این ها هم در حقیقت در آخر زمستان و اول بهار کنار هم قرار می گیرند. بعد مراسم خود نوروز. هم که باز با برکت بخشی مربوط است. سبزه سبز می نماییم، آنرا به آب می اندازیم، این ها دست کم چندهزار سال در آسیای غربی سابقه دارند.