مهتاب پور با صد كادو مطرح كرد؛ راهگشایی سند صیانت از کودکان در استفاده درست از محتوا

به گزارش صد کادو، دبیر جشنواره خدمات دیجیتال دوست دار خانواده می گوید تدوین اسناد بالادستی مثل سند صیانت از کودکان و نوجوان در فضای مجازی جهت استفاده درست از محتوا راهگشاست.

خبرگزاری مهر؛ گروه فرهنگ و ادب _ زینب رازدشت: جشنواره خدمات دیجیتال دوست دار خانواده، یک رتبه بندی بر اساس رای گیری گسترده مردمی و تخصصی است تا مشخص نماید کودک یا نوجوان برای کدام یک از خدمات پرکاربرد داخلی مهم تر بوده و کدام یک از این خدمات با ابتکار و خلاقیت، امکانات بیشتری برای کودک یا نوجوان پیاده سازی کرده اند.
نخستین جشنواره خدمات دیجیتال دوست دار خانواده، محملی برای ترویج و بازنمایی امکانات حفاظت از خانواده در خدمات دیجیتالی پرکاربردی است که خانواده های ایرانی روزانه از آنها استفاده می نمایند. این جشنواره در نظر دارد خانواده ها را با امکاناتی که فناوری می تواند برای بهتر شدن تعامل فرزندان شان با دنیای دیجیتال در اختیار آنها قرار دهد آشنا کند و بعد از آن بر طبق این اطلاعات، ایمن ترین خدمات این حوزه را معرفی نماید. علاوه بر این، جشنواره خدمات دیجیتال دوست دار خانواده، فرصتی برای تعامل صریح یا ضمنی فناوران، توسعه دهندگان و صنعت گران این حوزه با خانواده ها جهت ارزیابی نیازمندی ها و حرکت به سمت خودتنظیمی به جای تنظیم مقررات سخت در میان بازیگران زیست بوم کودک و نوجوان است.
افتتاحیه این رویداد روز ۱۷ بهمن مصادف با روز جهانی اینترنت ایمن بود و ۲۴ بهمن هم جوایز برگزیدگان اهدا شد. ۱۷ اردیبهشت ۱۴۰۳ هم تندیس اصلی نشان دوستدار خانواده به یکی از سکوهایی که ۲۴ بهمن نامزد دریافت آن شده بودند، اهدا می شود. جایزه طلایی والدین در این جشنواره، تلاش دارد والدین را با امکانات فناوری برای بهتر شدن تعامل فرزندان شان با دنیای دیجیتال آشنا کند و بعد از آن بر طبق این اطلاعات، ایمن ترین خدمات این حوزه را معرفی نماید.
درباره این جشنواره با ستوده مهتاب پور دبیر جشنواره خدمات دیجیتال دوست دار خانواده به بحث و گفتگو نشستیم که مشروح آن در ادامه می آید؛
* خانم مهتاب پور ابتدا از جزئیات جشنواره بگویید و این که چه طور شد مبادرت به برگزاری اش شد؟
جشنواره خدمات دیجیتال دوستدار خانواده برای ترویج و بازنمایی امکانات حفاظت از خانواده در خدمات دیجیتالی پرکاربرد پا گرفت که خانواده های ایرانی روزانه از آنها استفاده می نمایند. به عبارت دیگر به جای تمرکز بر آموزش خانواده ها که در سالهای اخیر مسؤلیت مدیریت فضای مجازی را به طرز تورم گونه ای بر عهده خانواده می گذاشت، بعنوان رویکرد ضروری و مکمل این آموزش، وزارت ارتباطات تسهیلگری در حوزه مسؤلیت پذیری سکوهای دیجیتال برای فراهم کردن زیرساخت های مورد نیاز خانواده ها بر روی خدمات خویش را هدف این جشنواره قرار داده است. در واقع جشنواره سه سمت و سوی موازی و در رابطه با هم دارد.
مسیر اول، ارزیابی خدمات دیجیتال پرکاربرد داخلی است که بوسیله ی یک کمیته ارزیابی متشکل از هجده نهاد دولتی و غیردولتی و بر اساس شش محور فناورانه دوستدار خانواده انجام شده است و نتیجه این داوری نوعی استاندارد دوستدار خانواده را در حوزه خدمات دیجیتال ایجاد خواهد نمود. البته به علت آنکه سال جاری هنوز جوانه هایی از چنین رویکردهایی در سکوها وجود دارد در اختتامیه سال جاری صرفا نامزدهای دریافت نشان نهایی معرفی می گردند و فاز دوم جشنواره در ۲۷ اردیبهشت ماه تندیس نهایی به آن دسته از خدماتی که در این بازه ارتقا یافته باشند اهدا می شود.
حقیقت اینست که لاقل در حوزه خانواده و تربیت کودک و نوجوان فارغ از دیدگاه های ملیتیُ سیاسی و … اجماعی در سراسر جهان وجود دارد که واقعاً هر جا محصول خوب و قابل استفاده ای بوده و مردم از آن آگاه شده اند تعصبات در تصمیم گیری آنها تاثیر چندانی نداشته است مسیر دوم پشتیبانی از شرکتهای داخلی و کوچک تر این حوزه هستند که می توانند زیست بوم این خدمات را کامل کنند. در این خصوص فراخوان حمایتی ۲۷ دیماه سازمان فناوری صورت گرفته و دست کم ۲، ۰۰۰ میلیاردریال به این حوزه از منابع تسهیلاتی وزارت اختصاص یافته است.
مسیر سوم مسیر ترویجی و مردمی سازی این مورد است. چونکه بدون آگاهی مردم از این تکنولوژی ها همین محصولات موجود هم بازاری نخواهند داشت و امیدی به تکمیل این زیست بوم نخواهد بود. علاوه بر این باور ما اینست که همانطور که خانواده نقطه مزیت تمدنی جمهوری اسلامی اسلامی در زندگی حقیقی است، می تواند مزیت نسبی توسعه فناوری در این عرصه هم باشد.
* تمرکز کار جشنواره بر حوزه کودک و نوجوان است؟
بله این جشنواره در اولین سال برگزاری با تمرکز بر حوزه کودک نوجوان به معرفی ۶ محور کلی در این عرصه پرداخته که شامل داشتن امکانات استفاده داوطلبانه از خدمات نظارت والدینی، تناسب سن مخاطب با محتوا / خدمت، پیش فرض خاموش بودن خصوصیت های حریم خصوصی (مثل داده های مکانی)، محافظت از داده های کودک و نوجوان، تعبیه امکان پرداخت کودک و نوجوان و ساز و کار عدم نمایش تبلیغات نامناسب برای کودک و نوجوان است.
* نقطه شروع جشنواره خدمات دیجیتال دوست دار خانواده از کجا بود؟
دغدغه تیم عالی وزارت و شخص وزیر ارتباطات در حوزه کودک و نوجوان واقعاً نقطه شروع این جشنواره بود اما این در شرایطی است که دو محدودیت قابل توجه برای چنین نقش آفرینی در جایگاه تخصصی و حقوقی این دستگاه وجود دارد. اول آنکه در تقسیم کار شبکه ملی اطلاعات وزارت ارتباطات حق و دانش ورود به لایه محتوا را نداشته و صرفا در لایه زیرساخت حق ورود دارد. ازاین رو ورود زیرساختی به حوزه نرم افزارهای دوستدار خانواده می توانست مدخلی از این جهت باشد که بدون ورود به محتوا فناوری های مؤثر بر محتوا ترویج داده شوند.
مساله دوم و مهم تر آنکه دست کم تا قبل از تصویب برنامه هفتم توسعه، به لحاظ حقوقی وزارت ارتباطات رگولاتور حوزه فناوری اطلاعات در خدمات عمومی نیست. ازاین رو این جشنواره را میتوان شروعی برای هم افزایی با رگولاتورهای بخشی و مرکز ملی فضای مجازی بعنوان تنظیم گران این حوزه دانست.
* برگزاری جشنواره چه قدر در بحث محتوای دیجیتال ویژه کودک و نوجوان مهم است؟
بسیار مهم و مؤثر بوده و البته گام اول است. اما تلاش اینست که همین گام اول سبب ساختار و فرآیندسازی در سطح توابع دستگاه و هم ارتباط با بخش خصوصی و مردمی شده باشد.
* به نظر شما مصرف محتوای ویژه کودک و نوجوان توسط والدین قابل مدیریت است؟
تکنولوژی، ابزارهای فناورانه ای در جهت مدیریت مصرف برای فرد و جامعه فراهم می آورد، اما باید توجه داشت که این ابزار مکمل مدیریت هستند که با ملاحظات تربیتی و فرهنگی در هر سطحی باید به کار روند. این که والدین چقدر بتوانند در این عرصه ایفای نقش کنند هم به صورت تک عاملی قابل بررسی نیست اما آن چه در این محال می گنجد اینست که عرضه شدن امکانات دوستدار خانواده در سمت سکو یکی از بهترین دستیارهای خانواده در فضای موجود است.
* فرهنگ سازی درست در حوزه استفاده درست از محتوا و حتی در تولید محتوا چه طور است؟
به نظر می رسد نگاشت نهادی موجود در اسناد بالادستی مثل سند صیانت از کودکان و نوجوان در فضای مجازی بسیار در این عرصه راهگشاست و مسولیت های فرهنگسازی و ترویجی به درستی به دستگاههای مسؤول تکلیف شده است که چند و چون اجرای دقیق آن مسئله مهم و قابل بررسی بیشتر است.
* نقش آفرینی و تصمیم گیری سیاست گذاران چه سهمی دارد؟
حداقل در حوزه خانواده و تربیت کودک و نوجوان فارغ از دیدگاه های ملیتی و سیاسی و …، اجماعی در سراسر جهان وجود دارد که واقعاً هر جا محصول خوب و قابل استفاده ای بوده و مردم از آن آگاه شده اند تعصبات در تصمیم گیری آنها تاثیر چندانی نداشته است. نمونه این اتفاق در حوزه محتوایی کودک با پویانمایی های کیفی ایرانی قابل مشاهده می باشد. امید داریم که به فضل خدا در حوزه نرم افزارهای دیجیتال هم ایران اسلامی را بعنوان قطب محصولات دیجیتال دوستدار خانواده به بازار داخلی و همینطور بازارهای منطقه ای و جهانی معرفی نماییم.
* بعنوان سوال آخر این را هم بپرسم که لایه زیرساخت چه قدر در تولید محتوای فاخر مؤثر است؟
با نگاه به محورهای جشنواره خواهیم دید بعضی از آنها مستقیماً روی این تولید موثرند مثلا بحث پرداخت نوجوان (ذیل نظارت والدین) در فضای دیجیتال همزمان با کاهش ریسک مواجهه مستقیم با محصولات و کالاهای نامناسب می تواند سبب بازارسازی محتوای کودک و نوجوان هم شود.
در بقیه موارد هم به میزانی که شما بحث اعتماد را که از پیشران های اصلی اقتصاد دیجیتال به حساب می آید، حل کنید خود به خود به توسعه این بازار کمک کرده اید.