صد کادو: ورزش می تواند ابزاری قدرتمند در دیپلماسی فرهنگی باشد و باید به عنوان قسمتی از یک استراتژی دیپلماسی وسیع تر مورد استفاده قرار گیرد و محدودیت های آن نیز درنظر گرفته شود.
خبرگزاری مهر، گروه فرهنگ و ادب: دیپلماسی فرهنگی پروسه مؤثری است که در آن فرهنگ یک ملت به جهان بیرون عرضه می شود و خصوصیات منحصر به فرد فرهنگی ملت ها در سطوح دو جانبه و چند جانبه ترویج می یابند.
در همین زمینه مهدی رضا کارشناس روابط فرهنگی یادداشت اختصاصی را با عنوان «قهرمانان پارسی در میدان جهانی» در اختیار مهر قرار داده است.
در این یادداشت آمده است؛
این روزها ورزش یکی از مهم ترین قلمروهای مؤثر در سیاستهای فرهنگی کشورها و از زیر شاخه های مهم در عرصه دیپلماسی فرهنگی خود نمایی می کند.
ورزش و فرهنگ ارتباطی پیچیده و چندوجهی دارند که در هم تنیده و بر یکدیگر تأثیر می گذارند. ورزش بطور مداوم درحال تغییر و تحول است و نوآوری در تکنیک ها، تجهیزات و قوانین، می تواند فرهنگ را تحت تأثیر قرار دهد.
در روابط بین الملل معاصر، ورزش یکی از حوزه های موضوعی رایج و گسترده است. از اواخر قرن نوزدهم میلادی، دو روند همزمان با افزایش بیش از پیش تعاملات بین المللی و بین المللی شدن ورزش در جریان بوده است. به رغم توجه امروزی دانش روابط بین الملل به خیلی از حوزه هایی که قبل تر در این دانش چندان اهمیتی به آنها داده نمی شد.
در عصر فعلی ابعاد سیاسی و فرهنگی ورزش به طور گسترده ای به رسمیت شناخته شده اند و ورزش بین المللی جزئی جدایی ناپذیر از پویش های روابط میان ملت ها شده است. پیوستگی و درهم آمیختگی ورزش و حوزه فرهنگی اینروزها به ابزار مهمی برای توسعه دیپلماسی فرهنگی کشورها در جهان بدل شده است و جام جهانی فوتبال و زوایای بسیار باارزش حضور ملت ها و فرهنگ های مختلف در این رخداد جهانی به آوردگاهی برای معرفی ظرفیتهای فر هنگی و تمدنی ملت های جهان گشته است و این حضور هنگامی که شاهد سیطره استعمار و نظام تک قطبی با اعمال مغایر قانون بر سر ملت هایی با پیشینه غنی فرهنگی کهن و با هدف منزوی کردن جریان روبه جلوی پیشرفت های فرهنگی و تمدنی این ملت ها که درحال شکوفایی است بالاتر از پیش اهمیت می یابد.
ورزش اهمیت بالای و رو به رشدی در دیپلماسی فرهنگی دارد. بوسیله رقابتهای ورزشی، تبادل فرهنگی و برنامه های اجتماعی مرتبط، ورزش می تواند به عنوان پلی برای برقراری ارتباط بین فرهنگ ها و ملت ها عمل کند. نقش آنرا می توان در چند جنبه خلاصه کرد؛
رقابت های ورزشی بین المللی: رویدادهایی مانند المپیک، جام جهانی فوتبال، و مسابقات جهانی دیگر، فرصتی را برای مردم از سرتاسر جهان فراهم می کنند تا در فضایی مشترک گرد هم آیند، رقابت کنند و از یکدیگر یاد بگیرند. این رویدادها فرهنگ ها را در کنار هم قرار می دهند و فرصتی برای شناخت و درک تفاوت های فرهنگی ارائه می دهند.
تبادل ورزشکاران و مربیان: برنامه های تبادل ورزشکاران و مربیان بین کشورها به افزایش درک متقابل و گسترش روابط دوستانه کمک می نماید. این تبادلات، تجربیات فرهنگی را به اشتراک می گذارند و پیوندهای شخصی قوی تری را بین افراد برقرار می کنند.
روحیه ورزشی: ورزش ارزش هایی مانند کار گروهی، انضباط، احترام به حریف، و کوشش برای تعالی را ترویج می دهد که در خیلی از فرهنگ ها مشترک هستند. این ارزش ها می توانند به تقویت درک متقابل و همکاری بین فرهنگ ها کمک کنند.
صلح و دوستی: ورزش می تواند ابزاری برای ترویج صلح و دوستی بین ملت ها باشد. رقابتهای ورزشی خصوصاً در جوامع متخاصم، می توانند به کاهش تنش ها و ایجاد فضای گفت و گو کمک کنند.
نمایش فرهنگ ها: ورزش می تواند پلتفرمی برای نمایش فرهنگ های مختلف باشد. مراسم افتتاحیه و اختتامیه بازیهای المپیک نمونه ای از این مساله هستند.
رسانه ها: پوشش گسترده رسانه ای رویدادهای ورزشی بین المللی، به افزایش آگاهی در مورد فرهنگ ها و کشورها کمک می نماید.
ایجاد تصویر مثبت: موفقیت های ورزشی می تواند به پیشرفت تصویر مثبت یک کشور در سطح بین المللی کمک نماید.
جمهوری اسلامی ایران نیز با وجود همه تحریم ها و کمبودهای ناشی از حاکمیت نظام تک قطبی جهانی و تحریم های ظالمانه و با ییشینه کهن تمدنی و فرهنگی و ظرفیتهای بسیار باارزش همگرایی های فرهنگی و منطقه ای به عنوان دومین تیم حاضر در جام جهانی امسال و با هدف معرفی دیگر جلوه هایی از مولفه های فرهنگی و تمدنی خود در این آوردگاه جهانی خویش حاضر خواهد بود.
تبادل ایده های درون نهادهای جهانی در خلال رخدادهای عمده ورزشی نظیر المپیک و جام جهانی فوتبال، فهم متقابل میان افراد و ملت ها را زیاد می کند، این حضور به خودی خود و به یقین موجبات تقویت پیوندهای عاطفی فرهنگی و مذهبی ایرانیان و ایران دوستان و دیگر مسلمان و فرهنگ دوستان جهان را بدنبال خواهد آورد و فراموش نکنیم که دیپلماسی فرهنگی تلاش برنامه مند و نظام یافته برای تأثیرگذاری بر اندیشه ها و برداشت ها و انگاره ها و ایدئال ها، ارزش ها و باورها و سبک زندگی سایر ملت ها بوسیله ترویج فرهنگ و تمدن خود با هدف تامین و توسعه اهداف و منافع ملی بوده و رویدادهای مهم ورزشی همچون جام جهانی محملی مناسب برای ین معرفی است.
موفقیت حضور در جام جهانی، افتخار بزرگی برای ملت و بازیکنان است و سبب تقویت روحیه ملی و غرور می شود. این موفقیت در حافظه جمعی ملت ها باقی می ماند و به عنوان نقطه عطفی در تاریخ ورزش کشور بشمار می رود. جام جهانی فرصتی بی نظیر برای معرفی فرهنگ و جاذبه های گردشگری کشور به جهان است.
حضور در جام جهانی فوتبال، فراتر از یک رویداد ورزشی صرف است. این رقابت، یک رویداد جهانی با ابعاد سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی گسترده است که می تواند تأثیرات شگرفی بر کشورها و مردم آنها بگذارد. ازاین رو، برای تیم ها و کشورها از اهمیت بسیار زیادی برخوردار می باشد.
گردهمایی و وحدت: رویدادهای ورزشی بزرگ می توانند افراد از گروههای مختلف اجتماعی و فرهنگی را گرد هم آورند و به ایجاد حس وحدت و همبستگی کمک کنند.
رابطه بین ورزش و فرهنگ، یک رابطه متقابل است. فرهنگ بر ورزش تأثیر می گذارد و در عین حال، ورزش هم بر فرهنگ تأثیر می گذارد. این تعامل، پویا و درحال تغییر است و تحت تأثیر عوامل مختلفی مانند جهانی شدن، پیشرفت های تکنولوژیکی، و تغییرات اجتماعی قرار دارد. بعنوان مثال محبوبیت فوتبال در آمریکای لاتین، نمونه ای از تأثیر فرهنگ بر ورزش است. فوتبال در این منطقه بالاتر از یک ورزش، یک پدیده فرهنگی و اجتماعی محسوب می شود؛ به همین دلیل می توان اظهار داشت که ورزش و فرهنگ دو عنصر جدایی ناپذیر هستند که در هم تنیده شده و بر یکدیگر تأثیر متقابل دارند. درک این رابطه پیچیده، برای درک بهتر جامعه و تحولات فرهنگی آن ضرورت دارد.
مقام معظم رهبری در پیام تبریک خود به فوتبالیست ها در جام جهانی از تلاش و زحمات بازیکنان اشاره کرده و از آنها به خاطر نمایندگی از کشور و ایجاد حس غرور ملی تشکرکردند. ایشان همین طور به اهمیت اتحاد و همبستگی در موفقیت های ورزشی تاکید می کنند. ورزش به عنوان یک ابزار مؤثر در دیپلماسی فرهنگی شناخته می شود. این نقش شامل موارد زیر است؛
۱. تقویت ارتباطات فرهنگی: ورزش می تواند پل ارتباطی بین کشورها باشد و به تبادل فرهنگی و اجتماعی ملت ها و درک متقابل آنها کمک نماید.
۲. ترویج صلح: رویدادهای ورزشی بین المللی مانند المپیک می توانند پیام های صلح و همبستگی را به جهانیان منتقل کنند.
۳. معرفی فرهنگ ها: ورزش به کشورها این امکان را می دهد که فرهنگ و هویت خودرا به نمایش بگذارند و از این طریق تفاهم و احترام متقابل را بالا برند.
۴. کاهش تنش ها: در بعضی موارد، رقابتهای ورزشی می توانند به کاهش تنش های سیاسی و اجتماعی کمک کنند و فضایی برای گفت و گو ایجاد کنند.
۵. ایجاد فرصت های اقتصادی: برگزاری رویدادهای ورزشی می تواند به جذب توریست و سرمایه گذاری های خارجی کمک نماید. ورزش به عنوان یک زبان جهانی، می تواند به ایجاد دوستی و همکاری بین ملت ها کمک نماید.
پیوند مردم با مردم: ورزش فرصت هایی را برای تعامل مستقیم بین مردم از فرهنگ های مختلف فراهم می آورد، و این تعاملات می تواند روابط قوی تری را ایجاد نماید.
ورزش به تنهایی نمی تواند تمام مشکلات دیپلماسی فرهنگی را حل کند. محدودیت هایی نیز وجود دارد همچون رقابت شدید در ورزش می تواند منجر به تنش ها و اختلافات شود. سیاستهای داخلی و روابط بین المللی می توانند بر مشارکت در رویدادهای ورزشی تأثیر بگذارند. عدم برابری در دسترسی به منابع و فرصت ها در حوزه ورزش می تواند مانع از نقش کامل آن در دیپلماسی فرهنگی شود.
در حالی که ورزش می تواند ابزاری قدرتمند در دیپلماسی فرهنگی باشد، باید به عنوان قسمتی از یک استراتژی دیپلماسی وسیع تر مورد استفاده قرار گیرد و محدودیت های آن نیز درنظر گرفته شود. استفاده مؤثر از ورزش در دیپلماسی فرهنگی مستلزم برنامه ریزی دقیق، هماهنگی و همکاری بین نهادهای دولتی و غیر دولتی است.
categories & tags
In جشن, جشنواره, کادو, هدیه
By ارتباطات, فرهنگ, گردشگری, نمایش