فروشندگان اسباب بازی چه مشكلاتی دارند؟ نمی توان به زور باربی را از بچه گرفت و به او دارا و سارا داد

صد كادو: اعضای انجمن فروشندگان اسباب بازی و عروسك های پولیشی استان تهران معتقدند موانعی كه در این حوزه وجود دارد، كم نیستند و نسبت به نبود تعرفه مشخصی برای واردات اسباب بازی، نبود صنعتی با عنوان اسباب بازی در ایران و خیلی از مسائل دیگر انتقاد دارند. آنها همینطور اظهار می كنند: این انجمن در ابتدای راه است و یكی از بزرگترین مشكلات این حوزه این است كه تولیدكننده ها و واردكنندگان در كنار یكدیگر نیستند.
به گزارش صد كادو به نقل از ایسنا، انجمن صنفی اسباب بازی و عروسك پولیشی استان تهران، زمستان سال ۱۳۹۶ شكل گرفته تا به رفع مشكلات درون صنفی و همینطور مرتفع ساختن مسایل واردكنندگان و فروشندگان اسباب بازی در ارتباط با سازمان های دولتی چون سازمان استاندارد، گمرك و كانون پرورش فكری كودكان و نوجوانان بپردازد.
در قالب یك نشست به بررسی مشكلات و موانع واردات اسباب بازی همچون تعرفه های گمركی، كالاهای ممنوعه، مالیات بر ارزش افزوده و همینطور تعامل با تولیدكنندگان پرداخته شده است.
منصور علافچیان و سعید غلامی از اعضای هیات مدیره و نادر محمدپور ـ عضو علی البدل انجمن صنفی فروشندگان اسباب بازی و عروسك های پولیشی استان تهران ـ در این نشست حضور داشته اند.

تعرفه واردات اسباب بازی بر چه اساسی محاسبه می شود؟
سعید غلامی: ۹۰ درصد اسباب بازی های عرضه شده در ایران، چینی است. زمانی تعرفه جنس اروپایی ۱۲ و اسباب بازی چینی ۳ دلار بود. یك مرتبه آمدند و تعرفه بلوك های ساختنی چینی را به ۱۲ دلار رساندند و من واردكننده، هر بار به گمرك رفت و آمد كردم كه جنس من چینی و تعرفه اش متفاوت می باشد، نپذیرفتند و تعرفه ها را به چهار برابر رساندند. از جانب دیگر، وقتی از جنس چینی می گوییم همه تصور می كنند اسباب بازی چینی، آشغال است در حالیكه همه این جنس ها چینی، استاندارد كالاهای اروپایی ها را دارند و اصلا ۹۰ درصد جنس های ما چینی است، گرچه واردات اروپایی هم داریم اما میزان آن بسیار اندك است.
منصور علافچیان: چرا نباید تعرفه كمتری به بازی های فكری و آموزشی تعلق بگیرد؟ نزدیك به یك سال پیش، كارشناسان گمرك می گفتند تعرفه گمركی اسباب بازی بدون مكانیزم ۳، با مكانیزم ۵، كنترلی ۷ و بازی فكری ۱۳ تا ۵ دلار است. ما با شورای نظارت بر اسباب بازی و كانون پرورش، نشست های مختلف داشته ایم. وقتی آقایان می گویند باربی ممنوع می باشد و بازی فكری برای بچه ها خوب و سودمند، چرا امكان بهتر و بیشتری برای این بازی ها فراهم نمی كنند؟ این امكان بیشتر كدام است؟ آیا لازم است یك تعرفه گمركی واحد برای انواع اسباب بازی تعیین شود؟ چرا باید جلوی واردات اسباب بازی های چینی گرفته شود؟ چند درصد مردم ما می توانند لِگو بخرند؟ به همین خاطر است كه چین در رقابت تنگاتنگ با اروپایی ها قرار گرفته و چینی ها عین جنس اروپایی را با همان كیفیت تولید و وارد بازار كرده اند. اما مساله مهمی كه وجود دارد این است كه باید یك تعرفه مشخص برای انواع اسباب بازی وجود داشته باشد. برای مثال در هر كانتینر ۴۰ یا ۵۰ آیتم اسباب بازی هست كه تعرفه های گمركی شان از سه تا ۲۰ دلار متغیر است؛ در حالیكه بهتر است یك مبلغ مشخص برای همه شان وجود داشته باشد. بی شك، اگر این اتفاق بیفتد كار نیروی انتظامی هم آسان تر می گردد. چون مامور آن، یك تونل می زند و كالاها را بررسی می كند و برای مثال، ۶ تن جنس را در یك مبلغ مشخص ضرب می كند و به نتیجه می رسد.

نادر محمدپور: باید برای بازی های فكری هم تعرفه مشخصی در نظر گرفته شود. تعرفه بازی های فكری و آموزشی در ایران بسیار بالاست. وقتی یك جنس به برند تبدیل می گردد قیمت آن بالا می رود چون باید كیفیت خوب و تبلیغات موثری داشته باشد. از جانب دیگر برخی برندهای اروپایی را چینی ها هم نمی توانند كپی كنند چون قالب شان بسیار گران است.

نقش و وظیفه كانون پرورش فكری، بعنوان متولی اسباب بازی كدام است؟
غلامی- عضو هیات مدیره: انجمن صنفی فروشندگان اسباب بازی اخیرا شكل گرفته است. این انجمن هم به واردكننده ها و هم به تولیدكنندگان كه در كار فروش اسباب بازی هستند متعلق می باشد. ما هنوز اول راهیم و یكی از بزرگ ترین مشكلات ما این است كه این دو گروه، یعنی تولیدكننده ها و واردكنندگان روبه روی هم هستند نه در كنار هم، پس باید زمینه هایی فراهم گردد تا این دو بیشتر و بهتر همدیگر را بشناسند و با یكدیگر تعامل كنند. از سوی دیگر، كانون پرورش فكری از تولیدكننده ها حمایت می كند و هیچ كاری به واردكننده ها ندارد در حالیكه مشكلات ما بسیار است و هیچ نهادی نیست كه از ما حمایت كند.

كدام مشكلات؟
خیلی از مسئولان فرهنگی، هنوز اسباب بازی را بعنوان یك كالای فرهنگی نشناخته اند وگرنه مالیات بر ارزش افزوده معنا پیدا نمی كرد. تولیدكننده فكر می كند ما به ضرر او رفتار می نماییم در صورتیكه این گونه نیست.
غلامی: قبل از این به بخشی از مشكلات چون نبود تعرفه واحد گمركی و عدم وجود یك اتحادیه كه مسایل حقوقی مان را پیگیری كند اشاره شد. مساله این است كه وقتی كه رهبر معظم انقلاب از اهمیت اسباب بازی و تاثیر آن بر ذهن و روان كودكان می گویند، خیلی از مسؤولان فرهنگی، هنوز اسباب بازی را بعنوان یك كالای فرهنگی نشناخته اند وگرنه مالیات بر ارزش افزوده معنا پیدا نمی كرد. تولیدكننده فكر می كند ما به ضرر او رفتار می كنیم؛ در صورتیكه این گونه نیست. نفر پس از من بعنوان واردكننده، پخش كننده اسباب بازی های خارجی است و طبیعتا انتظار می رود نفر پس از تولیدكننده هم، پخش اسباب بازی های داخلی باشد در صورتیكه ۸۰ درصد كارهای این پخش كنندگان، خارجی است.

می توان این طور در نظر گرفت كه این مساله نشان داده است ما صنعتی به نام صنعت اسباب بازی نداریم؟
غلامی: بله این نشان داده است كه ما تولید به معنای واقعی نداریم و بیشتر تولیدكنندگان، ایده خلاق ندارند؛ جنس های خارجی را كپی می كنند و می خواهند به همان قیمت بفروشند در حالیكه اگر منِ واردكننده، تعرفه گمركی و مالیات بالا پرداخت نكنم قیمت جنس خارجی، یك سوم ایرانی است.
نادر محمدپور: واردكننده ها از چند جهت (آیتم و هزینه قالب سازی و طراحی و ایده پردازی) به تولیدكنندگان خط و جهت می دهند و هزینه هاشان را به حداقل می رسانند؛ بگذریم كه لازم نیست تولیدكننده ها زمان بگذارند و به شهری چون نورنبرگ آلمان بروند و قالب ها را كپی كنند. ما واردكننده ها كالا را در اختیارشان می گذاریم تا به راحتی این كار را انجام دهند.
منصورعلافچیان: آقای محمد ممقانی، نفر اول تولیدكننده های ایرانی است. بالای ۱۵۰ قلم تولید كرده اما همه كپی است. جنس های پرفروش خارجی را تولید و وارد بازار می كند و اتفاقا ما واردكنندگان دیگر، كالایی كه او تولید كرده را وارد نمی نماییم.
نادر محمدپور: من نمی توانم به زور به یك بچه بگویم از فلان اسباب بازی استفاده كن از دیگری نه؛ نمی توانم به زور از او بخواهم «فروزن» یا «باربی» را كنار بگذارد و «دارا» و «سارا» بخرد. من ابتدا باید فرهنگسازی و شخصیت عروسكی خویش را معرفی كنم. كدام شخصیت ایرانی به اندازه شخصیت های والت دیسنی شناخته شده است؟ ما چند شخصیت محبوب عروسكی چون كلاه قرمزی و جناب خان داریم كه برای همین ها هم فرهنگسازی نكرده ایم. اما غربی ها برای اسپایدرمن و فروزن و باب اسفنجی سناریو می نویسند و فیلم می سازند و تبلیغ می كنند. مساله دیگر این كه شخصیت های محبوب در ایران، خیلی زود از مُد می افتند.

ما به روز نمی شویم
غلامی: ما به روز نمی شویم و این، یكی از مشكات مان است. «جناب خان» رقیب نداشت. مگر چند عروسك مشابه او وجود داشت تا با هم رقابت كنند؟
اصلا متولیان فرهنگی، چرا فقط اسباب بازی «فروزن» را می بینند؛ چرا چشم خویش را به روی فرش و لباس و پرده و كاغذ دیواری و نوشت افزار باربی و فروزن بسته اند؟ غیر از این است كه اسباب بازی فروش ها مظلوم واقع شده اند و سیاست واحدی در زمینه واردات اسباب بازی وجود ندارد و آدم ها سلیقه ای رفتار می كنند.
منصورعلافچیان: باید بپذیریم كه نمی گردد جلوی واردات اسباب بازی را گرفت. چون آن وقت، همه چیز انحصاری می گردد مثل سایپا و ایران خودرو كه امروز، هر آشغالی را در قالب خودرو ملی به خورد مردم می دهند. دوم این كه كارخانه هایی كه از چین الگو می گرفتند و به ظاهر، تولید می كردند ورشكسته می شوند. به هر حال ما نمی توانیم درها را ببندیم؛ بچه ها امروز ماهواره می بینند؛ تبلت و موبایل دارند. اصلا متولیان فرهنگی، چرا فقط اسباب بازی «فروزن» را می بینند؛ چرا چشم خویش را به روی فرش و لباس و پرده و كاغذ دیواری و نوشت افزار باربی و فروزن بسته اند؟ غیر از این است كه اسباب بازی فروش ها مظلوم واقع شده اند و سیاست واحدی در زمینه واردات اسباب بازی وجود ندارد و آدم ها سلیقه ای رفتار می كنند. همه فكر می كنند فرهنگ ما با اسباب بازی شكل می گیرد یا از بین می رود. جالب این كه یك بار یك روحانی به من اظهار داشت: «آقای علافچیان! نبینم باربی بیاری »
نادر محمدپور: باربی را از سال ۸۰ ممنوع كردند. حتی حسن محمدی یكی از قدیم ترین فروشندگان اسباب بازی را به این خاطر به زندان اوین انداختند.
سعید غلامی: یكی از اشكالات ما این است كه همه كسانی كه بیرون گود نشسته اند تصور می كنند اسباب بازی فروش ها قاچاقچی هستند. من چند سال پیش در یكی از روزنامه ها خواندم اسباب بازی، پردرآمدترین شغل بعد از قاچاق اسلحه و مواد مخدر است یا در تلویزیون یك خانم گزارشگر می گفت «همه مشكلات صنعت اسباب بازی به خاطر واردات است» در حالیكه این گونه نیست؛ واردات نه تنها تولید را تهدید نمی كند كه به آن كمك هم می كند.

در هر حال باید یك سیستم نظارتی یا یك غربالگری وجود داشته باشد؟
سعید غلامی: بله و ما هم منكر چنین سیستمی نیستیم؛ همه اجناس ما را اداره استاندارد بررسی می كند. یك سری ملاك و معیارهای فرهنگی هم وجود دارد كه كانون بررسی می كند.
منصورعلافچیان: باز هم تكرار می كنم؛ بچه ها ماهواره و موبایل دارند؛ می بینند و می خواهند. نمی توان جلوی خواست بچه ها را گرفت. آقایان، یك روز می گویند «فروزن» ممنوع می باشد یك روز می گویند مشكلی ندارد. یك روز، اسپایدرمن، نماد شیطان پرستی است پس نباید وارد شود روز دیگر می گویند چون اسپایدرمن به مستضعفان كمك می نماید پس ورود آن مشكلی ندارد. باور كنید ما هم ایرانی هستیم و فرهنگ و تاریخ خویش را دوست داریم و اصلا خودمان را درگیر اسباب بازی های ممنوعه نمی نماییم اما مشكل ما اینجاست كه سیاست ها متغیر و سلیقه ای است.

تا چه اندازه امكان قاچاق اسباب بازی وجود دارد؟
منصور علافچیان: اسباب بازی به علت حجیم بودن قاچاق نمی گردد. طرف به جای این می رود موبایل و لوازم یدكی یا لباس می آورد.

پس این همه فروزن و باربی چطور وارد بازار می شود؟
سعید غلامی: مثلا قیمت اجاق گاز یا میز آرایش، ۱۰۰ هزار تومان است؛ شما بگویید چگونه می گردد كالایی با این قیمت كه اندازه جعبه اش، به قاعده یك تلویزیون ۴۲ اینچ است را قاچاق كرد؟ یك كانتینر آن می گردد ۱۸۰۰ عدد؛ كدام عاقلی این را قاچاق می كند. واقعا اسباب بازی را به خاطر حجم زیاد و ارزش پایین نمی توان قاچاق كرد.
منصور علافچیان: شاید خرده پاها این كار را بكنند. شما فكر می كنید همه این عطرها و لوازم آرایش ها كه در خیابان وزرا هست وارد شده اند؛ نه هیچ جنسی به صورت قاچاق وارد نمی گردد، اما از مسافران گرفته تا خلبان و مهماندار با خود، عطر و اودكلن می آورند. اسباب بازی هم همین طور است. بسیاری آدم ها بدون این كه شناختی از اسباب بازی های ممنوعه داشته باشند آنها را به صورت چمدانی وارد می كنند و در اختیار خرده پاها می گذارند وگرنه واردكنندگان ۳۴ درصد مالیات، ۵۵ درصد گمرك، ۴ درصد مالیات بر ارزش افزوده پرداخت می كنند؛ با این شرایط كدام واردكننده ای قاچاق می كند؟
نادر محمدپور: اسباب بازی، كانتیترپُركن است. خیلی اتفاق افتاده جلوی كانتینر را با اسباب بازی و پشت آن را با موبایل یا لباس پر كرده اند. به هر حال این اتفاق ها افتاده اما هیچ كدام شان به ما ارتباطی ندارد؛ ما طبق فهرستی كه كانون پرورش فكری اعلام نموده رفتار كرده ایم.

آیا كانون پرورش فكری فهرست اسباب بازی های ممنوعه را در اختیار همه واردكنندگان و فروشنده ها گذاشته است؟
منصور علافچیان: در اختیار همه نه. یك سی دی است كه باز نمی گردد و یك كتابچه كه بسیار قدیمی است. اصلا چه اشكالی دارد شورای نظارت بر اسباب بازی، ۵۰ سی دی از كالاهای ممنوعه درست كند و در اختیار همه فروشنده ها بگذارد. یك كتابچه منتشر نموده اند كه متعلق به سال ها پیش است. در حالیكه وقتی شورای نظارت می گوید من متولی اسباب بازی هستم بهتر است نشست بگذارد با واردكننده ها و مشكلات را بشنود و بپرسد.
غلامی: اسباب بازی خیلی به روز و متنوع است. من به كانون پرورش فكری می گویم آقا به ما یك الگو بدهید. مگر می گردد من به چین بروم و ۵۰۰ قلم جنس را جمع كنم و با خود به ایران بیاورم؛ تازه ببینم كدام زشت است كدام زیبا؟ هنوز هم من نمی دانم كدام موزیك را می پسندند كدام را نه؟ كیت است دیگر؛ ما بر مبنای تجربه خودمان كار می نماییم وگرنه هنوز تكلیف اسباب بازی ها معلوم نیست.

به هر حال، معرفی اسباب بازی های به اصطلاح، ممنوعه از جانب كانون و بعد فرهنگ سازی برای غیرممنوع ها ضروری است
سعید غلامی: من ۱۶ سال است با یك كمپانی كار می كنم هنوز به زبان عربی به من، عید قربان را تبریك می گویند. من چطور به آنها بگویم كه ما ایرانی هستیم. چینی ها، اصلا ایران را نمی شناسند اما دوبی را خیلی خوب می شناسند.
نادر محمدپور: ما فقط حرف می زنیم اما تبلیغ و فرهنگسازی نمی نماییم. الان یك تولیدكننده خارجی، مثلا خود من، می روم و به متولیان دولتی در آلمان می گویم به من ۵۰ هزار یورو وام بدهید. آنها از من می خواهند رزومه ای را در اختیارشان بگذارم و ثابت كنم، كارخودم را بلدم. بعد از این مرحله به من وام می دهند و می گویند جنس را ساختی با فلان و بهمان فروشگاه صحبت كن و آن فروشگاه ها یك استند به تو می دهند و در عوض، دولت به آنها می گوید بابت فروش این كالا لازم نیست مالیات بدهی و اینجاست كه فروشنده با رغبت بیشتری آن جنس را می فروشد. ما چه می كنیم؟ فقط حرف می زنیم؛ بی اطلاع از این كه با حرف نمی توان از تولید ملی حمایت كرد.
منصور علافچیان: باور كنید ما واردكننده ها از تولیدكنندگان حمایت می نماییم و هر جنس با كیفیتی را كه تولید كنند، دیگر به ایران نمی آوریم. ما واردكننده ها مشكل نقدینگی داریم چه برسد به تولیدكننده ها. مطمئن باش، آدمی كه پول دارد تولیدكننده نمی گردد می رود دلالی می كند.
سعید غلامی: از تولیدكننده ایرانی، هیچ حمایتی نمی گردد. در چین، طرح را به دولت می دهند تا بررسی می شود؛ دولت، بعد از بررسی می گوید اگر فلان كالا را تا این تیراژ تولید كنید، خوب است. دولت به شكلی مخاطب شناسی می كند. بعد به تولیدكننده، فضا و وام می دهند و از او مالیات دریافت نمی كنند اما تولیدكننده ما هیچ حمایتی نمی گردد.

به خدا ما عاشق كارمان هستیم
مشكل از كجاست؟ ما بازار و مخاطب خویش را نمی شناسیم؟ نمی دانم چه تولید و چگونه آن را عرضه كنیم؟
چرا ما نباید اسباب بازی تولید و به تركیه و عراق و پاكستان صادر كنیم؟ چرا باید از من واردكننده مالیات و ارزش افزوده دریافت كنند؟ مگر نه این كه شخص اول این مملكت، اسباب بازی را یك كالای فرهنگی دانسته، پس چرا نباید از كالای فرهنگی و از واردكننده ای كه دغدغه فرهنگی دارد، حمایت شود!؟ به خدا ما عاشق كارمان هستیم.
منصور علافچیان: ما بهترین منطقه در خاورمیانه هستیم. ما می توانیم به قطبی برای فروش اسباب بازی تبدیل شویم. چرا ما نباید اسباب بازی تولید و به تركیه و عراق و پاكستان صادر كنیم؟ چرا باید از من واردكننده مالیات و ارزش افزوده دریافت كنند؟ مگر نه این كه شخص اول این مملكت، اسباب بازی را یك كالای فرهنگی دانسته، پس چرا نباید از كالای فرهنگی و از واردكننده ای كه دغدغه فرهنگی دارد، حمایت شود!؟ به خدا ما عاشق كارمان هستیم.
نادر محمدپور: در كشورهای دیگر نگاه می كنند ببینند كجای دنیا، چنین كالایی را می پسندد و از آن حمایت می كنند؛ یعنی اول ماركت را می شناسند و بعد از آن برای كل دنیا تولید می كنند. اما تولیدكننده ها در ایران به ۲۰ اسباب بازی فروش فكر می كنند. ببینید چقدر دیدگاه ها كوچك است.
منصور علافچیان: یك تولیدكننده می خواهد جنس خویش را به چه كسی بفروشد؟ چرا دولت نباید حمایت كند؟ ۱۶ سال است كه واردات اسباب بازی آزاد شده اما كانون هیچ زمینه ای فراهم نیاورده تا ما را به هم نزدیك كند.
سعید غلامی: ۹۰ درصد تولیدكننده های چین، از نظر مالی ضعیف هستند اما حمایت می شوند. ۲۰ هزار كارخانه و كمپانی در شانگهای وجود دارد كه دولت از همه شان، حمایت می كند. در كشور ما هم منِ واردكننده باید از تولیدكننده حمایت كنم و جایی مثل كانون پرورش فكری باید با این ارتباط، ما را به هم نزدیك كند. كانون باید صنف های مختلفی كه در زمینه اسباب بازی فعال می باشند را كنار هم بنشاند. شما ۱۰ مغازه اسباب بازی فروشی در كل ایران به ما نشان بدهید كه محصول ایرانی دارد؟ فقط كانون است كه آن هم اسباب بازی های چینی عرضه می كند.
نادر محمدپور: فروشگاه های كانون، افتضاح است. به روز نشده و فضاشان غمناك است. كانون نه از آن كه علمش را دارد و نه از آن كه تجربه اش را كمك می گیرد!